1936 - za granicą

• 3 maja – wybory parlamentarne we Francji wygrał Front Ludowy.
• 5 maja – wojska włoskie zajęły Addis Abebę. Dyktator faszystowskich Włoch Benito Mussolini proklamował powstanie II Imperium Rzymskiego.
• 7 maja – Włochy zaanektowały Etiopię.
• 9 maja – z terytoriów: Etiopskiego, Somali Włoskiego i Erytrei Włochy utworzyły Włoską Afrykę Wschodnią.
• 12 maja – Demchugdongrub stanął na czele autonomicznego rządu mongolskiego w utworzonym przez Japończyków marionetkowym państwie Mengjiang.
• 17 maja – prezydent Boliwii José Luis Tejada Sorzano został obalony przez grupę oficerów z Germánem Buschem na czele.
• 20 maja:
  • Miguel Mariano Gómez został prezydentem Kuby.
  • José David Toro został po raz drugi prezydentem Boliwii.
• 22 maja – w ZSRR zainaugurowała rozgrywki najwyższa liga piłkarska.
• 26 maja – Gwatemala wystąpiła z Ligi Narodów.
• 27 maja:
  • pierwszy lot odbył samolot irlandzkiej linii lotniczej Aer Lingus.
  • brytyjski liniowiec pasażerski RMS Queen Mary wypłynął z portu w Southampton, w swą pierwszą podróż przez Atlantyk.
• Czerwiec – fala upałów nawiedziła Amerykę Północną, w wielu miejscowościach odnotowano rekordowe temperatury, tysiące ludzi zmarło.
• 2 czerwca – zakończyła się wojna włosko-abisyńska. Cesarz Haile Selassie I udał się na wygnanie do Wielkiej Brytanii.
• 4 czerwca – we Francji powstał rząd Frontu Ludowego Léona Bluma.
• 7 czerwca:
  • po negocjacjach rządu francuskiego ze związkami zawodowymi (fr. CGPF – Confédération générale de la production française, CGT – Confédération générale du travail) zakończył się strajk generalny.
  • w USA powstały Związki Zawodowe Pracowników Przemysłu Stalowego (ang. Steel Workers Organizing Committee).
• 15 czerwca – w Estonii doszło do wybuchu w laboratorium wojskowym, 60 osób straciło życie.
• 19 czerwca:
  • w Nowym Jorku bokser niemiecki Max Schmeling pokonał Joe Louisa w walce o tytuł mistrza świata wagi ciężkiej.
  • w Chicago, Amerykanin Archie Williams ustanowił rekord świata w biegu na 400 m wynikiem 46,1 s.
• 20 czerwca – w Chicago, Amerykanin James Owens ustanowił rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 10,2 s (wynik ten pozostał niepobity przez kolejne 20 lat – do 1956).
• 26 czerwca – Ewald Rohlfs na maszynie Focke-Wulf Fw 61 wykonał pierwszy w historii swobodny lot helikopterem.
• 30 czerwca – ukazała się powieść amerykańskiej pisarki Margaret Mitchell pod tytułem Przeminęło z wiatrem (ang. Gone with the Wind).
• 11 lipca – w Nowym Jorku oddano do użytku system mostów (ang. Triborough Bridge) łączcy dzielnice Bronx, Manhattan i Queens (w 2008 nazwano te mosty imieniem Roberta F. Kennedy’ego).
• 12 lipca – w Nowym Jorku, Amerykanin David Albritton (prekursor stylu przerzutowego) ustanowił rekord świata w skoku wzwyż wynikiem 2,07 m.
• 13–14 lipca – fala upałów nawiedziła stany Wisconsin, Michigan i Indianę, ustanawiając w tych stanach rekordy temperatur. W północnym Michigan, w miejscowości Mio odnotowano +45°C (113°F).
• 17 lipca – Francisco Franco stanął na czele buntu przeciwko Republice – rozpoczęła się hiszpańska wojna domowa.
• 20 lipca:
  • w Olimpii po raz pierwszy zapalono pochodnię z ogniem olimpijskim.
  • została podpisana konwencja z Montreux, regulująca prawo morza w cieśninach czarnomorskich Bosfor i Dardanele.
• 1 sierpnia – otwarcie letnich igrzysk olimpijskich w Berlinie:
  • 6 sierpnia – Nowozelandczyk Jack Lovelock ustanowił rekord świata w biegu 1500 m wynikiem 3:47,8 s.
  • 9 sierpnia – czarnoskóry lekkoatleta amerykański James Owens zdobył czwarty złoty medal. Hitler, nie chcąc uścisnąć dłoni czarnoskórego triumfatora igrzysk, nie przyszedł na jego finałowe występy.
• 4 sierpnia – premier Grecji gen. Joanis Metaksas wprowadził stan wyjątkowy, dając początek tzw. reżimowi 4 sierpnia.
• 13 sierpnia – na igrzyskach w Berlinie polscy piłkarze przegrali w meczu o 3. miejsce z Norwegią 2:3.
• 14 sierpnia – Rainey Bethea został powieszony w Owensboro w stanie Kentucky, była to ostatnia publiczna egzekucja w Stanach Zjednoczonych.
• 16 sierpnia – w Berlinie zakończyły się XI Letnie Igrzyska Olimpijskie.
• 19 sierpnia – początek pierwszego procesu moskiewskiego (zbrodnie stalinowskie).
• 20 sierpnia – w Sztokholmie, Amerykanin Glenn Cunningham ustanowił rekord świata w biegu na 800 m wynikiem 1:49,7 s.
• 24 sierpnia:
  • w Niemczech wprowadzono powszechną, dwuletnią służbę wojskową. Adolf Hitler zakazał kobietom wykonywania zawodów prawniczych.
  • brytyjski liniowiec pasażerski RMS Queen Mary zdobył Błękitną Wstęgę Atlantyku.
• 26 sierpnia – zostało podpisane porozumienie pomiędzy Wielką Brytanią a Egiptem w którym Brytyjczycy zobowiązali się wycofać swe oddziały z Egiptu z wyjątkiem tych które stacjonowały by kontrolować Kanał Sueski.
• 27 sierpnia – w Oslo, Amerykanin Forrest Towns ustanowił rekord świata w biegu na 110 m ppł. wynikiem 13,7 s.
• Wrzesień – podpisano porozumienie francusko-syryjskie w którym Francja, wypełniając mandat Ligi Narodów, przyznała niezależność Syrii.
• 3–6 września – w Brukseli odbył się Światowy Kongres Pokoju.
• 4 września – Francisco Largo Caballero został premierem Hiszpanii.
• 5 września – Amerykanka Beryl Markham jako pierwsza kobieta przeleciała samotnie samolotem Ocean Atlantycki.
• 7 września – w zoo w Hobart na Tasmanii zginął ostatni wilk workowaty.
• 12 września – hiszpańska wojna domowa: zwycięstwo nacjonalistów w bitwie o Majorkę.
• 25 września – Gienrich Jagoda został zdymisjonowany przez Stalina z funkcji szefa NKWD.
• 26 września – Nikołaj Jeżow został szefem NKWD.
• 27 września – otwarto odcinek autostrady Berlin – Szczecin.
• 28 września – generał Francisco Franco został dowódcą sił nacjonalistycznych w Hiszpanii.
• 1 października – wodowanie ORP Błyskawica.
• 22 października – w Albacete (Hiszpania) powstał polski batalion dąbrowszczaków.
• 25 października – zawarto układ Niemcy – Włochy (Oś Berlin-Rzym).
• 26 października – hiszpańska wojna domowa: w ramach zapłaty za radziecką pomoc wojskową dla rządu republikańskiego, do Odessy wypłynął statek z 510 tonami złota, pochodzącego z rezerw Banku Hiszpanii.
• 28 października – dokonano oblotu niemieckiego bombowca Dornier Do 19.
• 1 listopada – hiszpańska wojna domowa: rozpoczęła się bitwa o Madryt.
• 2 listopada:
  • początek nadawania stałego programu telewizyjnego przez BBC.
  • Kanadyjska Korporacja Nadawcza rozpoczęła nadawanie stałego programu radiowego.
• 3 listopada – wybory prezydenckie w USA : w wyborach prezydenckich Franklin D. Roosevelt zostaje wybrany na drugą kadencję.
• 8 listopada – hiszpańska wojna domowa: republikanie rozstrzelali w miejscowości Paracuellos de Jarama 2800-5000 więźniów ewakuowanych z Madrytu.
• 12 listopada – w Kalifornii został otwarty zespół mostów łączących San Francisco z Oakland (ang. San Francisco – Oakland Bay Bridge).
• 25 listopada – podpisanie przez Niemcy sojuszu z Japonią (tzw. pakt antykominternowski).
• 30 listopada – w Londynie spłonął Kryształowy Pałac.
• 1 grudnia – odsłonięty został Łuk Triumfalny w Bukareszcie.
• 5 grudnia:
  • uchwalono konstytucję ZSRR, znaną jako Konstytucja Stalinowska lub Konstytucja Zwycięskiego Socjalizmu.
  • została rozwiązana Zakaukaska Federacyjna Socjalistyczna Republika Radziecka.
• 8 grudnia – w stoczni w Kilonii zwodowano niemiecki pancernik Gneisenau.
• 9 grudnia – krótko po starcie z Londynu rozbił się lecący do Amsterdamu holenderski samolot pasażerski Douglas DC-2. Zginęło 15 spośród 17 osób na pokładzie, w tym były premier Szwecji Arvid Lindman i hiszpański pilot, wynalazca i konstruktor lotniczy Juan de la Cierva.
• 10 grudnia – król Zjednoczonego Królestwa Edward VIII zrzekł się tronu, by móc poślubić amerykańską rozwódkę Wallis Simpson.
• 11 grudnia – Jerzy VI został królem Wielkiej Brytanii po abdykacji swego brata, Edwarda VIII.
• 12 grudnia – incydent Xi’an w czasie wojny domowej w Chinach: Czang Kaj-szek, premier Rządu Narodowego w Nankinie został zatrzymany przez generała Zhang Xueliang w areszcie domowym.
• 18 grudnia – dokonano oblotu bombowca Mitsubishi Ki-21.
• 24 grudnia – Federico Laredo Brú został prezydentem Kuby.

www.wikipedia.org

Nowe książki

• zagraniczne
  • Georges Bernanos – Pamiętnik wiejskiego proboszcza (Journal d'un curé de campagne)
  • Louis-Ferdinand Céline – Śmierć na kredyt (Mort à credit)
  • Agatha Christie
    • A.B.C. (The ABC Murders)
    • Karty na stół (Cards on the Table)
    • Morderstwo w Mezopotamii (Murder in Mesopotamia)
  • Elin Pelin - W cieniu klasztornej winnicy
  • Karel Čapek – Inwazja jaszczurów (Válka s mloky)
  • William Faulkner – Absalomie, Absalomie... (Absalom, Absalom!)
  • Maurice Gilliams - Eliasz albo walka ze słowikami (Elias of het gevecht met de nachtegalen)
  • Klaus Mann – Mefisto (Mephisto)
  • Margaret Mitchell – Przeminęło z wiatrem (Gone with the Wind)
  • Vladimir Nabokov – Rozpacz (Отчаяние)
  • George Orwell – Wiwat aspidistra (Keep the Aspidistra Flying)

Nowe dramaty

• polskie
  • Jarosław Iwaszkiewicz - Lato w Nohant

Nowe poezje

• zagraniczne
  • Conrad Aiken - Czas w skale (Time in the Rock)
  • Federico García Lorca - Pierwsze pieśni (Primeras canciones)
  • František Halas - Na oścież (Dokořán)

Nowe prace naukowe

• zagraniczne
  • Edmund Husserl – Kryzys nauk europejskich i fenomenologia transcendentalna (Die Krisis der europäischen Wissenschaften und die transzendentale Phänomenologie)
  • John Maynard Keynes – Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i pieniądza (General Theory of Employment, Interest and Money)
  • Jacques Maritain – Humanizm integralny (Humanisme intégral)
  • Heinrich Steinitz – Tilman Riemenschneider w niemieckiej wojnie chłopskiej (Tilman Riemenschneider im deutschen Bauernkrieg)

Zmarli

• 18 stycznia – Rudyard Kipling, pisarz brytyjski (ur. 1865)
• 1 marca – Michaił Kuzmin, poeta, pisarz i kompozytor rosyjski (ur. 1872)
• 11 czerwca – Robert E. Howard, amerykański pisarz fantasy (ur. 1906)
• 14 czerwca – Maksim Gorki, pisarz rosyjski (ur. 1868)
• 19 sierpnia – Federico García Lorca, poeta hiszpański (ur. 1898)
• 
  

Nagrody

• Nagroda Nobla – Eugene O'Neill

www.wikipedia.org