niedziela, 28 sierpnia 2016

Bata w Warszawie

W Warszawie w 1936 roku wg informacji firmy czynnych było 11 sklepów Bata. 
Spis abonentów telefonów wymienia warszawską siedzibę spółki oraz 2 sklepy i warsztaty reparacji:


 

Zaraz po przybyciu do stolicy 21 sierpnia Aleksander i Paweł odwiedzili sklep na Chłodnej, 
by stamtąd udać się wprost na Marszałkowską.



Marszałkowska 137           www.warszawa1939.pl


 Nalewki 14

 Na Nalewkach dominowały małe sklepy. Nie brakowało jednak dużych magazynów oraz filii Baty, Singera czy Norblina. (1)


 Targowa 66 - wstąpili 26 sierpnia

   

Grzybowska 19
Grzybowska 19


Inne adresy sklepów to Długa 50 (róg Nalewki, pasaż Simonsa), Pułaska 27 (vis-a vis nowoczesnej kamienicy Wedla), Wolska 66 czy Nowy Świat 61

Na Boże Narodzenie dawało się dozorcy prezent: buty dla jego czwórki dzieci, kupione u Baty przy ul. Wolskiej 66 - wspominała Maria Kalina Zalewska (2)


Wolska 66 (sklep Baty mieścił się tutaj również w czasie okupacji)    www.warszawa.wyborcza.pl

Na Nowy Świat wędrowcy zawitali 21 sierpnia.



Nowy Świat 61
W salonie na Nowym Świecie świadczone były również usługi pedicure.

Co jest napisane na drugiej tablicy? Mnie się wydaje, że "podnoszenie oczek", ale  mogę się mylić.


Na pewno jest ktoś, kto potrafi pomóc w ustaleniu adresów pozostałych lokalizacji i informacji o nich. Kto pracował w tych sklepach, jak wyglądały ich wnętrza, jak wspominają je klienci?




Warto przeczytać

1) J.S. Majewski, Nalewki: najbardziej handlowa ulica w dziejach Warszawy

2) J.Zuzga, Wola . Ludzie i historie  

3) www.warszawa1939.pl 


sobota, 27 sierpnia 2016

Warszawa 1936 na celuloidowej taśmie


Jak wyglądała stolica w 1936 roku? Najlepiej przekonać się naocznie i na żywo. Przefiltrowałam jedynie te filmy, które pokazują miasto do 1936 roku. W internecie można znaleźć więcej filmów z przedwojennej Warszawy, choć jest to niewątpliwie jedynie ułamek tego, co zostało zarejestrowane przed laty.
Warszawa była również tłem akcji filmów fabularnych z tamtego czasu, więc i tam można znaleźć miejsca, budynki, firmy często już nie istniejące. Taką właśnie kompilację stworzyli twórcy tego obrazu:



Autorem najczęściej udostępnianych, zachowanych filmów dokumentalnych, był korespondent amerykański, fotoreporter, fotograf, dokumentalista Julien Bryen, który przebywał w Polsce w latach 1936 - 1974.
Ten przedstawia warszawskie Śródmieście jesienią 1936 r (na słupach plakaty zapowiadające film "Jadzia" z Jadwigą Smosarską /premiera 11 września 1936/) 
Moje ulubione fragmenty przedstawiają opiekunki z dziećmi na spacerach w Ogrodzie Saski, chociaż skóra mi cierpnie na widok nianiek palących papierosy nad dziećmi i potrząsające wózkami jakby celem było wyrzucenie zawartości na zewnątrz ;) 



Okiem Brytyjczyków - Warszawa to ruch (statki, dorożki, wozy, fiakrzy), nowoczesność i Żydzi...




Co Warszawa miała najlepszego? Oczywiście Warszawianki, 


z którymi można było spędzić wieczory na dancingu w najsłynniejszej warszawskiej kawiarni Adria (bądźmy szczerzy - kto mógł, ten mógł, był to najbardziej luksusowy lokal w Warszawie) lub mógł o tym pomarzyć.


Świat przed wojną nie był czarno-biały, był równie, jeśli nie bardziej, kolorowy jak obecnie. Może więc jeszcze trochę kolorów Warszawy?

 


Przedwojenna Warszawa doczekała się 20 minutowej animowanej rekonstrukcji pn Warszawa 1935

Zwiastuny filmu: 
 



oraz jej kontynuacji  - Warszawa 1935 Wola 

 

 Trochę kulisów powstawania tej rekonstrukcji odsłaniają realizatorzy:



I na koniec odrobinę odbiegając w wielki świat: Warszawa zwana była Paryżem Północy.
Jak więc wyglądał w 1936 roku Paryż? 

Paryż w pigułce


i wersja dla koneserów
Paris - La Ville Lumiere
 Paryż - miasto świateł









poniedziałek, 22 sierpnia 2016

krok po kroczku - jak poszukuję "pradziadków"


W Warszawie 22 sierpnia 1936 roku piechurzy odwiedzili m.in. Stanisława Gajewskiego.
Wyraźnie odbita solidna pieczątka zawiera wszystkie informacje - imię, nazwisko, adres, numer telefonu.


Doskonale. Tylko kim był Stanisław Gajewski?
Wyszukiwarka pokazuje Stanisław Gajewski, Warszawa - dyplomata. Interesujące. Ale czy to na pewno o niego chodzi?
Chwila kolejnych poszukiwań i BINGO! No, może pół bingo ;)
W "dwutygodniowym piśmie ilustrowanym" Ogrodnik z marca i kwietnia 1936 roku Stanisław Gajewski z Warszawy reklamuje się następująco:


Czy SG prowadził więc sklep ogrodniczy?
Chwila kolejnych poszukiwań i już wszystko jest jasne.
Tygodnik Handlowy (organ Stowarzyszenia Kupców Polskich) z 01.03.1936 r zamieszcza taką oto reklamę:



 Na początek całkiem dużo :) 

Czy znajdą się potomkowie Stanisława Gajewskiego i opowiedzą coś więcej? 
 A może jakiś varsavianista znający historię ulicy Świętokrzyskiej? 
Stanisław Gajewski (jako i inni świadkowie wyprawy) czeka na odkrycie :)

niedziela, 21 sierpnia 2016

Wenanty Starost - chłopski adwokat (w anegdotach)

Pierwszego dnia pobytu w Warszawie piechurzy trafili m.in do Wenantego Starosta. 


Wenanty Wawrzyniec Starost prowadził kancelarię przy ul. Miodowej 1 
W marcu 1935 roku przyjął na aplikanta Stanisława Mańkowskiego

Jest jednym z członków palestry wspominanych w "Ze wspomnień warszawskiego adwokata" Henryka Nowogródzkiego.  Przytacza je Andrzej Tomanek w "Gawędach adwokata bibliofila": 

Adwokat Wenanty Starost, prowadzący sprawy chłopów, „gdy przegrał sprawę w Sądzie Okręgowym, mówił do klienta:
– Czego się martwicie? My teraz mamy apelację, a co ma przeciwnik? No, co ma przeciwnik? Nic! – wołał, podnosząc znacząco palec”. 

Jemu też przypisuje się, jakoby miał „na biurku dwa kodeksy: cienki i gruby. Gdy chłop pytał o wynagrodzenie, odpowiadał:
– A z jakiego kodeksu chcecie, aby was bronić, z grubego, czy z chudego? Z grubego – 3 ruble, z chudego – rubla”.

Pan Wenanty był czynnym cyklistą. Pomiędzy sądami również poruszał się rowerem, co było przedmiotem dyskusji w środowisku i Rada Adwokacka rozważała ponoć, czy aby nie uchybia w ten sposób godności profesji. 
Dla cyklisty-prawnika sporym utrudnieniem było pewnie zgubienie dokumentów uprawniających do kierowania pojazdami, co przydarzyło się mu w listopadzie 1935 roku 

z Dziennik Zarządu Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 21.11.1935



Bibliografia: 
Kalendarz Sądowy na rok 1929
Spis Abonentów Warszawskiej Sieci Telefonów PAST 1935/36
Gazeta Sądowa Warszawska z dnia 04.03.1935t. 
Andrzej Tomanek ,Trzej panowie z Zespołu Adwokackiego 25, na www.palestra.pl



niedziela, 14 sierpnia 2016

Łowicz - 12.08.1936

Środę 12 sierpnia piechurzy spędzili w Łowiczu.

Łowicz codzienny możemy zobaczyć na filmie dokumentalnym z 1937 roku.


Gdyby zatrzymali się dwa dni dłużej - do święta Matki Boskiej Zielnej - zobaczyli by również Łowicz odświętny, którym zachwycano się już wówczas.

Boże Ciało (11.06) 1936

i który już wówczas stanowił produkt eksportowy polskiej turystyki

Francuskojęzyczny folder turystyczny z 1937 roku

na 12 stronach zachęcał do odwiedzenia miasta

i poznawania jego historii, tradycji i kultury.

Fotografie folderu z aukcji internetowej.